Shirin Neshat

Op haar 17de jaar vertrok Shirin Neshat (1957, Qavzin, IR) naar Californië om kunst te studeren. Tijdens haar verblijf in de Verenigde Staten brak in haar thuisland in 1979 de revolutie uit en kwam Ayatollah Khomeini aan de macht.

Neshat woont inmiddels ruim 30 jaar in New York. Pas in 1991 bezocht zij weer haar geboorteland. De cultuuromslag was groot en riep veel vragen op, vooral over de veranderende maatschappelijke rol en positie van de vrouw in de nieuwe Islamitische Republiek. De positie van de vrouw in de islamitische wereld zou vooral in de westerse (christelijke) maatschappij een veelbesproken kwestie worden.

Behalve fotografisch werk maakt Neshat imposante video-installaties. Ook daarin onderzoekt ze hoe de vrouw gevangen zit tussen traditie en religie enerzijds en modernisering en individuele vrijheid anderzijds. Ze zet daarin de vrouw niet neer als slachtoffer maar juist als krachtig en strijdbaar. De laatste jaren richt ze zich ook op de bredere thema’s gender en gemengde culturele identiteit.

Neshat zegt in een interview uit 2018: “Mijn werk gaat over welke offers ambitieuze vrouwen in een door mannen gedomineerde samenleving moeten brengen en hoe ze vechten tegen traditionele verwachtingspatronen. […] Ik ben gefascineerd door vrouwen, ongeacht uit welke cultuur, vanwege die dualiteit tussen hun kwetsbaarheid en hun kracht en uitdaging.”

Shirin Neshat werd bekend met de fotoserie ‘Vrouwen van Allah’, waarin ze poseert in traditionele chador. Door lichaamsdelen die volgens de islamitische wet onbedekt mogen blijven (gezicht, handen en voeten) te kalligraferen met Perzische liefdespoëzie, geeft ze de vrouw als het ware een stem. Deze stijl werd haar handelsmerk en is ook terug te zien in de twee werken van de hogeschool.