Johan Nieuwenhuize
The Bubble

2018
Fotografie / Installatiekunst
105 × 177,5 cm

De impact van de robots van Google en Facebook op de samenleving is aan de orde van de dag. Op basis van ons browsegedrag bepalen deze algoritmes welke informatie we te zien krijgen en creëren voor ieder van ons een persoonlijke cocon, de zogenaamde filter bubble. Nieuws, sociale netwerken en meningen die volgens de algoritmes niet bij ons passen, worden op die manier onbereikbaar.
Hoe kunnen we deze bubbel nog doorbreken? Hoe kunnen we ons wereldbeeld nog verbreden? Kun je algoritmes ook inzetten als onderdeel van een artistiek proces, wat gebeurt er als we ze een belangrijke rol toebedelen in een kunstwerk?

The Bubble is een artistic research project waarvoor Johan Nieuwenhuize een beeldarchief met meer dan 700 foto’s over de belevingswereld van studenten aanlegt. Hij leert deze belevingswereld kennen door Whatsapp gesprekken met zo’n 80 studenten van verschillende afkomst en studierichting.
De omvangrijke beeldbank vormt de basis voor een website -of research tool- waarmee onderzoek wordt gedaan naar online kijkgedrag onder 1000 studenten, medewerkers en bezoekers van De Haagse Hogeschool. Dit onderzoek voert Nieuwenhuize uit in samenwerking met cognitie- en datawetenschapper Robin van Emden.

Aan de hand van de big data die dit proces oplevert maakt van Emden persoonlijke filter bubbles voor iedere testpersoon, met daarin een selectie foto’s uit de database. Deze filter bubbles en anti-filter bubbles worden gepresenteerd op drie grote beeldschermen. Telkens zijn er drie foto’s uit een filter bubble naast elkaar te zien. Doordat de foto’s wisselen, ontstaan er steeds nieuwe combinaties en verbanden.

Een sensor in het werk registreert de toeschouwers. Van een afstand zie je de meest favoriete foto’s, kom je dichterbij dan krijg je steeds meer te zien van de zogenaamde anti filter bubble. Zo komt de kijker in aanraking met foto’s die zich wellicht ook buiten zijn of haar comfortzone bevinden.